Σχολικός εκφοβισμός

Υπάρχουν δύο κύρια είδη εκφοβισμού: ο άμεσος και ο έμμεσος. Ο άμεσος περιλαμβάνει ευθείες σωματικές επιθέσεις (χτυπήματα, κλωτσιές, σπρωξίματα, φτύσιμο, τρικλοποδιές, κλέψιμο, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, κτλ) ή λεκτικές επιθέσεις (κοροϊδία, προσβολές, βρίσιμο, χειρονομίες) ενώ ο έμμεσος περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως η συκοφαντία, ο αποκλεισμός ή η απομόνωση (εκβιασμός, απειλή, προδοσία, απαίτηση χρημάτων ή αντικειμένων, κτλ).

Ένα σχετικά καινούριο και ανησυχητικό φαινόμενο είναι ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός, ο οποίος τυπικά λαμβάνει χώρα εκτός σχολείου και μπορεί να γίνει μέσω κινητού τηλεφώνου ή διαδικτύου και περιλαμβάνει απειλές, δυσφήμιση, κοινωνική απομόνωση, δημοσιοποίηση πληροφοριών και εικόνων χωρίς άδεια, χρησιμοποίηση ψεύτικης ταυτότητας για εκμαίευση πληροφοριών και γελοιοποίηση.

Πολλές υποθέσεις έχουν εκφραστεί γύρω από τις «αιτίες» του εκφοβισμού, οι οποίες όμως δεν έχουν λάβει την απαιτούμενη επιστημονική τεκμηρίωση. Έχουν εκφραστεί για παράδειγμα λανθασμένες απόψεις το ότι το μέγεθος του σχολείου ή της τάξης, η σχολική αποτυχία, η ανασφάλεια ή η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να παίζουν ρόλο. Επιπλέον, ότι οι μαθητές που είναι υπέρβαροι, φορούν γυαλιά, είναι διαφορετικής εθνικότητας ή μιλούν με ασυνήθιστη προφορά είναι ιδιαίτερα πιθανό να γίνουν θύματα εκφοβισμού. Καμία από τις παραπάνω απόψεις δεν υποστηρίζεται συστηματικά από  εμπειρικά δεδομένα (Olweus, 2003).


Κάνε τη διαφορά!!! Μ Ι Λ Α ΤΩΡΑ!

Οι σημαντικότερες αιτίες του σχολικού εκφοβισμού εντοπίζονται στην οικογένεια, τον τρόπο λειτουργίας του σχολείου, την επιρροή των ομάδων ομηλίκων (peer groups) αλλά και του περιεχομένου των ΜΜΕ, ειδικά σε ό,τι αφορά την προβολή της βίας αλλά και κοινωνικών αντιλήψεων όπως για παράδειγμα ο ρατσισμός, ή η ξενοφοβία .που μπορούν να οδηγήσουν στην εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών στο σχολείο.
Ειδικότερα....

Η επίδραση των ΜΜΕ

Η βία και η επιθετικότητα που προβάλλεται από πολλά και διαφορετικά ΜΜΕ, αποτελούν συχνά μέσω του μηχανισμού της μίμησης τη βάση εκδήλωσης του σχολικού εκφοβισμού. Ειδικά αυτό ισχύει με πολλά ηλεκτρονικά παιχνίδια όπου η χρήση βίας αποθεώνεται (Funk & Buchman, 1996). Στην Ελλάδα περίπου έξι στα δέκα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας παρακολουθούν κατά μέσο όρο δυο έως πέντε ώρες την ημέρα τηλεόραση και βλέπουν έντεκα περίπου εγκληματικές πράξεις την ημέρα (Καλλιώτης κ.ά, 2002). Εκτός όμως από την άμεση προβολή της βίας, τα ΜΜΕ συχνά προβάλλουν έμμεσα αντιλήψεις τις οποίες τα παιδιά είναι δύσκολο λόγω της ηλικίας τους να επεξεργαστούν με κριτικό τρόπο και άρα μπορεί να τις υιοθετούν άκριτα. Οι αντιλήψεις αυτές έχουν σχέση με κοινωνικές προκαταλήψεις που τείνουν να θεωρούν υποδεέστερους τους ανθρώπους διαφορετικής εθνικής ή φυλετικής προέλευσης, σεξουαλικής ή θρησκευτικής προτίμησης και σωματικής ή ψυχικής κατάστασης σε σχέση με την πλειοψηφία.